Dziś pora na premierę pieśni, jakiej jeszcze na antenie Asymetrii nie było. Nagrałem tą pieśń aby choć na chwilę przywrócić pamięć o przedwojennej żydowskiej społeczności w Polsce i ukazać, choć na chwilę zaginiony świat polskich Chasydów - pisze do nas artysta Jakub Wasilewicz. Jest to bardzo wyjątkowa pieśń, z kilku powodów. Po pierwsze jest to pieśń, którą Chasydzi śpiewali przed wojną w Polsce w drodze do swojego Rabina w Górze Kalwarii a więc w świecie, który już nie istnieje w naszej Polsce. Co jest jeszcze wyjątkowego w niej? Na pewno to, że Chasydzi nie śpiewali jej po hebrajsku czy w jidysz ale śpiewali ją po polsku. Hasydów Ger w Polsce już nie ma ale ich pieśń pozostała. Zapraszamy więc do posłuchania pieśni Chasydów Ger pt. "Jadą Chassidim Do Góry".
Przenieśmy się na chwile do przedwojennej Polski.
Do cadyka Altera z dynastii Ger (Góra Kalwaria w języku hebrajskim) zjeżdżają wyznawcy z całego świata, często zostają na dłużej, aby w tym magicznym mieście studiować w synagodze Talmud i zwoje Tory. Dwór cadyka jest oblegany, niektórzy młodzieńcy wchodzą na drzewa lub dach dworu i tkwią tam godzinami, aby tylko móc zobaczyć wielkiego rebego lub doświadczyć szczęścia najwyższego – audiencji. Marzeniem wielu jest usłyszeć od rebe choć „szalom aleichem". Rabin Jehuda Arie Lejb Alter urodzony w 1847 r., znany również jako "Sfas Emes" cieszył się wśród chasydów niebywałą popularnością.
„Dziennik Poznański" pisał o nim tak: "Rabin Jehuda Arie Lejb Alter zatopiony był w nauce Talmudu. Na obrzędy przez niego sprawowane zjeżdżali się do Góry Kalwarii chasydzi z najdalszych zakątków Królestwa i Cesarstwa, a nawet z zagranicy. Chasydzi Ger zjeżdżali do Góry dwa lub trzy razy do roku, a zjazdy te tak były znane, że nawet w Nowy Rok (Rosz HaSzana) i „Jom Kipur" dochodziło do 10 tysięcy żydów".
Wyznawcy skupieni wokół stołu, a nawet pod stołem, śledzili i interpretowali każde jego słowo, każdy ruch i gest, konkurując o resztki strawy z cadykowej misy. Chasydzi przybywali do Góry Kalwarii przede wszystkim kolejką grójecką, ale też końmi, a nawet pieszo. Wśród nich byli prości chasydzi. Rabin Alter wspierał biednych żydów, często im pomagał, chętnie rozmawiał, wspierając choć słowem. Starozakonni podróżujący z daleka dojeżdżali do Warszawy, tu przesiadali się z innych środków komunikacji do kolejki grójeckiej. W związku z tym kolejka wyprawiała pociąg za pociągiem. Następcą Altera został jego syn Abraham Mordechaj Alter, "Imrei Emes" (1865 –1948). Cadyk Abraham Mordechaj Alter objął dziedzictwo dworu górokalwaryjskiego od 1905 roku i był ostatnim cadykiem mieszkającym w Górze Kalwarii. Cadycy z Góry Kalwarii stali się najbardziej wpływową grupą chasydów na ziemiach Królestwa.
W 2017 roku miałem przyjemność spotkać pana Shlomo Schlesingera, jednego z ostatnich Żydów z Dąbrowy Górniczej w Polsce, który był chasydem z Aleksandrowa. W wieku 5 lat otrzymał błogosławieństwo od "Tifferes Shmil", Aleksandrowskiego Rebbe. - opowiada artysta. Kiedy zapytałem go, czy zna jakieś piosenki po polsku, zaśpiewał mi pieśń chasydów z Ger, którą chasydzi śpiewali w drodze na spotkanie z Gererskim Rebbe w Polsce przed wojną.
W 5665 roku, po śmierci swojego ojca, Sefas Emes, został mianowany jego następcą i służył przez 43 lata. Uważany był za wybitnego przywódcę duchowego, który wiele zrobił na rzecz narodu żydowskiego. Pod jego przewodnictwem chasydyzm Ger rozwijał się i rósł, aż liczył 100 000 chasydów, z których większość była w Polsce. Po jego śmierci, jego divrei Torah zostały zebrane w serii sefarim, Imrei Emes, i tak stał się znany.
BIO ARTYSTY
Yaakov Wasilewicz to żydowski muzyk i kompozytor, znany z pełnych duszy i poruszających utworów. Jego piosenki często łączą tradycyjne żydowskie melodie z nowoczesnymi stylami, tworząc unikalne brzmienie, które rezonuje z słuchaczami na całym świecie. Muzyka Yaakova cieszy się popularnością wśród fanów muzyki żydowskiej i jest chwalona za swoją serdeczność i duchowość. Jego twórczość trafia do fanów z całego spektrum muzyki żydowskiej, od tradycyjnej po nowoczesną i eklektyczną.
Jego muzyka często porusza tematy wiary, nadziei i radości, czerpiąc z tradycyjnych żydowskich źródeł oraz współczesnych stylów. Uważany jest za jednego z utalentowanych i innowacyjnych żydowskich muzyków swojego pokolenia, a jego muzyka zainspirowała wielu do nawiązania więzi z dziedzictwem żydowskim i wiarą. Yaakov występował na różnych koncertach i wydarzeniach, dzieląc się swoją muzyką i inspirując publiczność swoją pasją i energią. Kontynuuje tworzenie i udostępnianie nowej muzyki, przyczyniając się do bogatego i żywego świata muzyki żydowskiej.
Socialmedia:
YaakovWasilewicz (@yaakovwasilewicz) | TikTok
Yaakov Wasilewicz (Yaakov W. Music) - YouTube
Pieśni możecie już posłuchać na naszej regularnej playliście, a niebawem zagości w zestawieniu Gorących Nowości Radia Asymetria.
Materiał we współpracy z:
Jakub Wasilewicz
TEKST PIEŚNI "Jadą Chassidim do Góry"
Jadą Chassidim do Góry, do Góry
Stare, Młode i bachury
Jadą, jadą, ja-a-a-dą
Jadą Chassidim do Góry, do Góry
Stare, Młode i bachury
Jadą, jadą, ja-a-a-dą
Chociaż w domu wszystko mają,
wszystko mają
A do Góry Uciekają
Jadą, jadą , ja-a-a-dą
Jadą Chassidim do Góry, do Góry
Stare, Młode i bachury
Jadą, jadą, ja-a-a-dą
Chociaż w domu wszystko mają,
wszystko mają,
O Olam HaZe zapominają,
Jadą, jadą , ja-a-a-dą
Jadą Chassidim do Góry, do Góry
Stare, Młode i bachury
Jadą, jadą, ja-a-a-dą
W Czwartki, w piątki nie sypiają, nie sypiają
całe noce chassidus gadają
Jadą, jadą, ja-a-a-dą
Jadą Chassidim do Góry, do Góry
Stare, Młode i bachury
Jadą, jadą, ja-a-a-dą
Wszyscy mają jedną wolę, jedną wole
Stać blisko przy Rebbe stole
Jadą, jadą, ja-a-a-dą
Jadą Chassidim do Góry, do Góry
Stare, Młode i bachury
Jadą, jadą, ja-a-a-dą
Nic nikogo nie pytają, nie pytają
tylko z Rebbe się witają
Jadą, jadą, ja-a-a-dą
Jadą Chassidim do Góry, do Góry
Stare, Młode i bachury
Jadą, jadą, ja-a-a-dą
Kiedy Rebbe daje sz'rajim,
daje sz'rajim
z tego mają Yiras szamaim
Jadą, jadą, ja-a-a-dą
Jadą Chassidim do Góry, do Góry
Stare, Młode i bachury
Jadą, jadą, ja-a-a-dą
Mięso jedzą, wódkę piją, wódkę piją
Jejcer Horo za kapure biją
Jadą, jadą, ja-a-a-dą
Jadą Chassidim do Góry, do Góry
Stare, Młode i bachury
Jadą, jadą, ja-a-a-dą
A gdy Rebbe mówi Tojre, mówi Tojre
uczy ich Avodas HaBojre
Jadą, jadą, Ja-a-a-dą
Jadą Chassidim do Góry, do Góry
Stare, Młode i bachury
Jadą, jadą, ja-a-a-dą
A gdy z Rebbe się żegnają,
sie żegnają
Chassidus ze sobą zabierają
Jadą, jadą, ja-a-a-dą
Jadą Chassidim do Góry, do Góry
Stare, Młode i bachury
Jadą, jadą, ja-a-a-dą
